Viêm tụy cấp là bệnh lý nội khoa cấp tính, diễn tiến nhanh, gây suy đa cơ quan, nguy kịch tính mạng nếu không điều trị kịp thời. Đặc biệt, viêm tụy cấp ở bệnh nhân trong thai kỳ thì mức độ nguy hiểm tăng lên gấp bội, đe dọa tính mạng cả mẹ và con.
Ngày 14/4, BSCK2. Phạm Thanh Phong, Phó Giám đốc chuyên môn Bệnh viện đa khoa Trung ương Cần Thơ (BVĐKTƯCT) cho biết, BVĐKTƯCT và Bệnh viện Nhi đồng Cần Thơ (BVNĐCT), cùng phối hợp cứu sống mẹ con sản phụ bị viêm tụy cấp cực nặng, hiếm gặp.
BS thăm khám cho sản phụ K. sáng 14/4.
Theo đó sản phụ L.T.T.K. (SN 1992, ngụ Hậu Giang), mang thai lần 2 được chuyển từ BV tuyến dưới đến trong tình trạng mệt mỏi, đau bụng nhiều với chẩn đoán: Dọa sanh non thai 32 tuần, vết mổ cũ viêm tụy cấp do tăng triglyceride. Mức triglyceride m.áu của bệnh nhân ở mức siêu “khủng” 107 mmol/L cao gấp 60 lần người bình thường huyết tương đục như sữa.
Đ.ánh giá tình trạng đặc nguy hiểm đến tính mạng cả mẹ và thai nhi, các BS nhanh chóng phối hợp hội chẩn liên Khoa sản, Nội Tiêu hóa, Nội tiết và Hồi sức tích cực đưa ra phương án điều trị tối ưu trên cơ sở ưu tiên cho sự an toàn của mẹ và thai nhi.
Hội chẩn thống nhất chẩn đoán: Viêm tụy cấp do tăng triglyceride đái tháo đường biến chứng nhiễm toan thai sống 32 tuần, vết mổ cũ. Song song, các BS Khoa sản phối hợp theo dõi sát tim thai, kiểm tra chặt chẽ sự phát triển của bé, đảm bảo sức khoẻ của mẹ cho đến khi sinh.
Cháu bé con sản phụ K. hồng hào, bú tốt.
Sau 4 ngày điều trị nội khoa tích cực, ổn định thai kỳ tại Khoa Hồi sức tích cực, tình trạng bệnh nhân cải thiện dần, cùng lúc bệnh nhân đau bụng vùng hạ vị, có dấu hiệu chuyển dạ ở tuần thứ 32.
Các bác sĩ Khoa sản Khoa Hồi sức tích cực Gây mê hồi sức quyết định phẫu thuật lấy thai để bảo đảm an toàn cho thai nhi và sản phụ. Kết quả, một b.é g.ái nặng 2.000 gram ra đời, nhanh chóng được chuyển đến BVNĐCT điều trị chuyên khoa .
Ths-BS Ông Huy Thanh, Phó Giám đốc BVNĐCT cho biết, bé nhập viện trong tình trạng nặng, lờ đờ, môi hồng nhợt, oxy qua mũi, da non trong, thở rên rỉ, co lõm ngực nặng, nồng độ oxy trong m.áu thấp, được đưa vào khu hồi sức chăm sóc đặc biệt của khoa sơ sinh.
Tại đây bé được hỗ trợ hô hấp bằng thở máy áp lực dương liên tục qua ngả mũi, nuôi ăn, kháng sinh qua đường tĩnh mạch. Qua 1 tuần điều trị tích cực, sức khỏe bé ổn định dần, hiện bé chỉ thở oxy qua ngả mũi, ngưng kháng sinh và bú sữa tốt. Hiện, sản phụ hết đau bụng, sinh tồn ổn định, có thể ra viện trong vài ngày tới.
Theo BSCK2 Dương Thiện Phước (BVĐKTƯCT), viêm tụy cấp trong thai kỳ là một bệnh lý hiếm gặp với tần suất được ghi nhận từ 1/1.000 đến 3/10.000. Bệnh có thể diễn tiến theo nhiều thể từ nhẹ đến nặng, với tình trạng hoại tử, áp xe hay suy đa cơ quan, nếu không được chẩn đoán và xử trí kịp thời. Nguy cơ tỉ lệ t.ử v.ong mẹ và con có thể lần lượt là 20% và 50%.
“Trường hợp sản phụ K. là ca bệnh cực nặng, hiếm gặp, bệnh lý phức tạp. Tuy nhiên, sự vững vàng của đội ngũ thầy thuốc 2 BV đã cứu sống mẹ, con sản phụ”, BS Phước chia sẻ.
Người phụ nữ có huyết tương đục như sữa
Nữ bệnh nhân có nồng độ triglyceride m.áu tăng gấp 67 lần bình thường khiến huyết tương đục như sữa.
Sáng 17/9, bác sĩ Phạm Thanh Phong, Phó giám đốc Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ, cho biết các bác sĩ của đơn vị đã điều trị cho bà Trần Thị Loan (43 t.uổi, ngụ tỉnh Hậu Giang), bị viêm tụy cấp do tăng triglyceride.
Bà Loan nhập viện tối 10/9 trong tình trạng đau bụng nhiều vùng thượng vị kèm nôn ói. Sau khi thăm khám và xét nghiệm, bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân bị viêm tụy cấp do tăng triglyceride m.áu. Đặc biệt, huyết tương của bệnh nhân trắng đục như sữa và nồng độ triglyceride m.áu lên đến 134 mmol/l (tăng gấp 67 lần giá trị bình thường).
Huyết tương của nữ bệnh nhân trắng đục như sữa. Ảnh: T.P.
Bệnh nhân rơi vào tình trạng thở gấp, nhịp tim nhanh, đau bụng, nôn ói, bụng chướng căng nên được chuyển đến khoa Hồi sức tích cực – Chống độc. Sau khi được thay 16 đơn vị huyết tương tươi đông lạnh, nồng độ triglyceride m.áu của bệnh nhân giảm về mục tiêu điều trị và cải thiện dần. Đến trưa nay, bệnh nhân không sốt, tỉnh táo, hết đau bụng, sinh hiệu ổn định.
Bác sĩ Bồ Kim Phương, Trưởng khoa Nội tiêu hóa – Huyết học lâm sàng, cho biết viêm tụy cấp thường xảy ra đột ngột với những triệu chứng lâm sàng đa dạng, phức tạp từ viêm tụy nhẹ đến nặng (thể hoại tử) với biến chứng suy đa tạng nặng, tỷ lệ t.ử v.ong cao.
Nguyên nhân phổ biến gây ra viêm tụy cấp là do sỏi mật và nghiện rượu (chiếm khoảng 80%). Vì vậy, tăng triglyceride chỉ được chú ý đến khi không tìm được các nguyên nhân khác hoặc tình cờ phát hiện khi thấy mẫu m.áu đục như sữa.
