Hỏi: Một người bà con xa đã lớn tuổi muốn cho tôi một phần căn nhà của ông sau khi ông qua đời. Tuy ông ấy muốn làm di chúc cho tôi nhưng có người nói phải làm thủ tục “di tặng” mới được.
Vậy xin hỏi luật sư, thừa kế theo di chúc có khác với di tặng hay không và thủ tục thực hiện hai việc này ra sao?
Chân thành cảm ơn!
Nguyễn Thị Châu Giang (Thủ Dầu Một, Bình Dương)
Sự khác nhau giữa di chúc và di tặng nhà?
(Ảnh minh họa, nguồn: Internet).
Trả lời:
Điều 624 Bộ Luật Dân sự 2015 (có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2017) quy định, di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết. Theo đó, thừa kế theo di chúc là việc di chuyển tài sản, quyền và nghĩa vụ về tài sản (di chuyển di sản thừa kế) của người đã chết cho các người khác theo sự định đoạt của người đó (người đã chết) khi còn sống. Người thừa kế là người nhận di sản thừa kế. Trong khi đó, di tặng (tặng cho tài sản) là việc người lập di chúc dành một phần di sản của mình để tặng cho người khác. Đồng thời, người được di tặng không phải thực hiện nghĩa vụ đối với phần được di tặng, ngoại trừ trường hợp toàn bộ phần di sản không đủ để thanh toán nghĩa vụ tài sản của người di tặng, khi đó phần di tặng cũng được dùng để thực hiện phần nghĩa vụ còn lại của người này.
Theo quy định của pháp luật hiện hành, cả 2 hình thức thừa kế theo di tặng và di chúc đều phải được thể hiện rõ trong di chúc và nó đều chỉ có hiệu lực sau khi người có tài sản qua đời. Thế nhưng, về mặt hậu quả là khác nhau. Người thừa kế được quyền nhưng cũng phải có trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ tài sản do người chết để lại. Về nguyên tắc, người được di tặng chỉ có quyền mà không phải có nghĩa vụ đối với phần được di tặng (trừ trường hợp đã nêu trên).
Căn cứ theo các quy định trên, tùy thuộc hoàn toàn vào ý muốn của cá nhân mà người bà con của bà có thể lập di chúc cho bà được hưởng tài sản (thừa kế theo di chúc) hoặc tặng cho bà một phần di sản (di tặng).
Luật gia Nguyễn Văn Khôi
Theo Sài Gòn Đầu tư Tài chính Online
